BÁO CÁO

Tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân

(gửi đến Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV)

Chuẩn bị cho Kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XV, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã phối hợp với Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân cả nước (từ sau Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV đến nay) thông qua tiếp xúc cử tri trước kỳ họp của các Đoàn đại biểu Quốc hội, qua nắm bắt tình hình Nhân dân của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và các tổ chức, cá nhân thành viên của Mặt trận. Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi tới Kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XV như sau:

I. VỀ TÂM TƯ, NGUYỆN VỌNG, Ý KIẾN CỦA CỬ TRI VÀ NHÂN DÂN

1. Về tâm tư, nguyện vọng chung của cử tri và Nhân dân

Cử tri và Nhân dân bày tỏ sự tin tưởng tuyệt đối vào vai trò lãnh đạo của Đảng và Nhà nước; vui mừng phấn khởi với kết quả quan trọng của công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng nhất là công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được thực hiện quyết liệt, nói đi đôi với làm, thật sự không có ngoại lệ, không có vùng cấm, trở thành xu thế không thể đảo ngược, là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng của công tác xây dựng Đảng. Đã làm rõ nhiều vụ việc lớn, phức tạp, kịp thời xử lý đồng bộ vừa bảo đảm tính nghiêm minh, vừa có tính nhân văn sâu sắc. Ban Nội chính Trung ương phối hợp với Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch vững mạnh” của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, được cử tri và Nhân dân hoan nghênh, góp phần củng cố và nâng cao niềm tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước. Cử tri và Nhân dân bày tỏ sự đồng tình việc cấp ủy, tổ chức đảng các cấp tổ chức nhiều hội nghị phổ biến, quán triệt, học tập, tìm hiểu về nội dung cuốn sách ở các cơ quan Trung ương và các tỉnh, thành phố trong cả nước.

Cử tri và Nhân dân hoan nghênh Quốc hội đã kịp thời tổ chức các kỳ họp bất thường để bàn bạc, quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước về chính sách phục hồi phát triển kinh tế - xã hội, về xây dựng pháp luật, về công tác nhân sự… Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo tổ chức lấy ý kiến sâu rộng trong  các tầng lớp nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Hoạt động chất vấn, giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thu hút được sự quan tâm của đông đảo cử tri và Nhân dân vì đã lựa chọn được nội dung trọng tâm, trọng điểm, thiết thực, đúng các lĩnh vực mà quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân đang bị ảnh hưởng, là những vấn đề nổi lên được cử tri, Nhân dân và dư luận xã hội rất quan tâm. Từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến nay, hàng tháng Ủy ban Thường vụ Quốc hội đều họp, cho ý kiến về công tác dân nguyện để đôn đốc, giám sát việc giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân, cho ý kiến về những vấn đề nổi lên mà dư luận quan tâm.

Cử tri và Nhân dân ghi nhận sự cố gắng của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong công tác điều hành: quyết liệt, linh hoạt, hiệu quả; đã trình Quốc hội quyết định các chính sách tín dụng, thuế, hỗ trợ lao động tại các khu công nghiệp; Thường trực Chính phủ sâu sát thực tiễn, thành lập nhiều tổ công tác để tháo gỡ khó khăn trong phục hồi phát triển kinh tế, giải ngân vốn đầu tư công, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát; khánh thành 02 dự án đường cao tốc, hoàn thành việc xử lý và đưa vào hoạt động một số dự án tồn đọng kéo dài; tập trung xử lý kịp thời một số hệ lụy sau đại dịch COVID-19, bước đầu tháo gỡ khó khăn về thiếu thuốc và trang thiết bị y tế, phục vụ khám, chữa bệnh cho Nhân dân. Quan tâm bảo đảm an sinh xã hội, đã chi từ nguồn Ngân sách nhà nước và nguồn xã hội hóa gần 7.000 tỷ đồng, cấp 20 ngàn tấn gạo cho người nghèo, người yếu thế đón Xuân, vui Tết Quý Mão, người dân rất biết ơn Đảng và Nhà nước.

Cử tri và Nhân dân ghi nhận sự nghiêm túc của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các vị bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ trong việc trả lời và giải quyết hoặc chỉ đạo giải quyết kiến nghị, nguyện vọng của cử tri; tinh thần trách nhiệm trong nội dung trả lời chất vấn của lãnh đạo Chính phủ và các vị bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tại các kỳ họp Quốc hội và phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ  và người đứng đầu các bộ, ngành tiếp thu, xem xét để trả lời có hiệu quả thiết thực.

Cử tri và Nhân dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức thành viên của Mặt trận rất vui mừng, phấn khởi nhận thấy dưới sự lãnh đạo của Đảng; Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cơ quan nhà nước ngày càng quan tâm, bảo đảm điều kiện, phối hợp trong công tác, phát huy dân chủ, tiếp thu, xem xét, kịp thời giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân, nhất là hoạt động của các cơ quan dân cử. Đánh giá cao Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ tổ chức lấy ý kiến Nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), tổ chức phản biện xã hội dự thảo Luật Nhà ở, dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), tham gia hoạt động xây dựng pháp luật và giám sát của Quốc hội, bảo đảm tiến độ và chất lượng với nhiều ý kiến sâu sắc, xác đáng. Các ý kiến giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với các dự thảo chính sách, pháp luật được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành đặc biệt quan tâm, nghiên cứu tiếp thu, phản hồi. 

Bên cạnh đó, còn có một số vấn đề cử tri và Nhân dân băn khoăn, quan tâm, lo lắng như: tình hình xung đột Nga - Ukraina kéo dài; hậu quả của đại dịch COVID-19 dẫn đến suy giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu; lạm phát thế giới tăng cao, rủi ro tài chính, tiền tệ ngay tại các quốc gia phát triển như Mỹ và Thụy Sĩ, mất an ninh năng lượng, lương thực tiềm ẩn nguy cơ xảy ra. Ở trong nước, áp lực gia tăng lạm phát; giá xăng dầu, nguyên vật liệu biến động mạnh, ảnh hưởng lớn đến nhiều ngành, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh; giải ngân vốn đầu tư công còn chậm; tình trạng tham nhũng, tiêu cực có tính hệ thống trong một số lĩnh vực như: kiểm định phương tiện giao thông, các công ty đòi nợ thuê…gây tâm trạng bất an và hoang mang trong nhân dân. Cử tri và Nhân dân băn khoăn, quan tâm, lo lắng về các vi phạm nghiêm trọng trong lĩnh vực y tế, tài chính, chứng khoán, bất động sản; tình trạng người lao động thất nghiệp, thiếu việc làm, giảm thu nhập gia tăng nhất là khối doanh nghiệp tư nhân do suy thoái kinh tế toàn cầu; hiện tượng người lao động rút bảo hiểm một lần; tình trạng mất an toàn thực phẩm, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng lậu; tình hình vi phạm pháp luật có nhiều diễn biến phức tạp... đã tác động tiêu cực đến tâm trạng chung của toàn xã hội.

2. Về tình hình phát triển kinh tế

Trong nước, với quyết tâm tạo động lực đột phá để phát triển kinh tế theo mục tiêu đã đề ra, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 nhằm tiếp tục phát huy những thành tựu đã đạt được và khắc phục những bất cập, hạn chế trong phát triển và tổ chức không gian phát triển của đất nước. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ điều hành linh hoạt, chỉ đạo sát sao việc tập trung triển khai thực hiện đồng bộ và có hiệu quả các giải pháp phát triển kinh tế - xã hội. Các bộ, ngành, địa phương đã triển khai thực hiện khá hiệu quả các giải pháp nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng . Cùng với đó, sự ủng hộ của nhân dân cả nước và niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp là nền tảng quan trọng để duy trì kinh tế vĩ mô ổn định, các cân đối lớn được đảm bảo, lạm phát được kiểm soát ở mức phù hợp .

Sản xuất nông nghiệp diễn ra trong điều kiện thời tiết tương đối thuận lợi cho cây trồng sinh trưởng và phát triển. Hoạt động thương mại và dịch vụ diễn ra sôi động, số lượt khách quốc tế đến Việt Nam tăng phản ánh hiệu quả của chính sách mở cửa từ ngày 15/3/2022 sau đại dịch COVID-19. Hoạt động vận tải duy trì đà tăng trưởng tích cực cả về vận tải hành khách và hàng hóa. Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh hạ các mức lãi suất đã tháo gỡ một phần khó khăn cho doanh nghiệp, hỗ trợ nền kinh tế phục hồi và duy trì tăng trưởng. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã kịp thời chỉ đạo quyết liệt các bộ, ngành, địa phương thực hiện đồng bộ, các nhiệm vụ, giải pháp tại các nghị quyết của Đảng và Nhà nước, qua đó lạm phát được kiểm soát ở mức phù hợp, bảo đảm đời sống của người dân.

Tình hình lao động, việc làm ở một số doanh nghiệp đang được phục hồi, lực lượng lao động, số người có việc làm và thu nhập bình quân tháng của lao động ổn định hơn. Đời sống Nhân dân và công tác an sinh xã hội được quan tâm; việc triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tiếp tục góp phần nâng cao đời sống người dân và đẩy mạnh phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng khu vực nông thôn.

Cộng đồng quốc tế cũng ghi nhận và đánh giá tốt không chỉ nỗ lực và kết quả đã đạt được, mà còn cả về triển vọng của Việt Nam trong thời gian tới. Báo cáo Triển vọng kinh tế thế giới năm 2023 của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đánh giá Việt Nam và phần lớn các nước thuộc châu Á là những điểm sáng của kinh tế thế giới năm 2023. Việt Nam có thể tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ và kinh tế vĩ mô ổn định hơn trong năm 2023; triển vọng kinh tế Quý II năm 2023 sẽ được cải thiện nhờ tăng lượng đơn đặt hàng từ Quý I/2023. Cách điều hành chính sách kinh tế vĩ mô của Việt Nam thời kỳ hậu COVID-19 linh hoạt, kịp thời .

Bên cạnh những điểm sáng nổi bật đó, cử tri và Nhân dân vẫn còn băn khoăn, lo lắng, ở trong nước, kinh tế - xã hội quý IV năm 2022 và 04 tháng đầu năm 2023 của nước ta diễn ra trong bối cảnh kinh tế thế giới tiếp tục có nhiều biến động phức tạp, bất ổn và khó lường. Lạm phát toàn cầu mặc dù đã hạ nhiệt nhưng vẫn ở mức cao; sự phục hồi chậm và suy giảm nhu cầu tiêu dùng của các đối tác thương mại lớn của Việt Nam vẫn là thách thức lớn. Giá năng lượng thế giới vẫn tiếp tục tăng cao…Các tổ chức quốc tế đưa ra nhận định khác nhau về tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2023, nhưng cùng thống nhất về dự báo mức tăng trưởng thấp hơn năm 2022 từ 0,5 đến 1,2 điểm phần trăm.

Kinh tế vĩ mô chưa thực sự ổn định vững chắc, sức ép về lạm phát cao không ổn định; một số địa phương có mức tăng trưởng âm trong Quý I năm 2023 ; số lượng doanh nghiệp phá sản còn cao; doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận thị trường vốn và tín dụng, vẫn phải vay với lãi suất cao, tăng trưởng tín dụng thấp, rủi ro nợ xấu gia tăng; giá nguyên vật liệu, giá dầu, khí vẫn ở mức cao; vấn đề an ninh lương thực, an ninh thông tin tiếp tục ảnh hưởng tiêu cực. Ngành chăn nuôi gặp khó khăn, bất lợi do sản phẩm bán ra ở mức giá thấp trong khi giá thức ăn đầu vào tăng cao. Chỉ số sản xuất công nghiệp giảm; các thị trường xuất khẩu lớn, truyền thống bị thu hẹp; một số ngành công nghiệp chủ lực suy giảm khiến cho giá trị tăng thêm toàn ngành giảm 0,82% so với cùng kỳ năm trước, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo giảm 0,37%. Cử tri và Nhân dân băn khoăn, lo lắng về tình trạng nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu, vật tư sản xuất nông, lâm nghiệp và chi phí dịch vụ vẫn tăng cao, trong khi tiêu thụ sản phẩm gặp khó khăn, nhiều sản phẩm sản xuất ra không tiêu thụ được, ảnh hưởng không nhỏ tới sản xuất của doanh nghiệp và đời sống của người dân.

Kết quả triển khai các Chương trình mục tiêu quốc gia tuy đã có chuyển biến tích cực nhưng vẫn chưa đạt được kết quả như mong muốn, một số văn bản hướng dẫn của cơ quan chủ trì Chương trình và một số bộ, ngành ban hành chậm, vẫn còn một số nội dung hướng dẫn chưa rõ ràng, chưa thống nhất, khó thực hiện nhất là lồng ghép các nguồn vốn đầu tư. Việc triển khai các Chương trình mục tiêu quốc gia, Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, giải ngân vốn đầu tư công còn chậm. Số vốn FDI thực hiện giảm; thị trường vốn, bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp còn nhiều khó khăn; tỷ lệ giải ngân các dự án đầu tư nước ngoài giảm 1,2% so với cùng kỳ năm trước. Xuất khẩu (kể cả dầu thô) của khu vực đầu tư nước ngoài giảm 10,8% so với cùng kỳ; xuất khẩu (không kể dầu thô) giảm 10,8; nhập khẩu khu vực này giảm 15,5% so cùng kỳ năm trước.

Cử tri và Nhân dân đề nghị Chính phủ chỉ đạo quyết liệt việc thực hiện Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; triển khai có hiệu quả giải ngân vốn đầu tư công, khẩn trương phân bổ chi tiết toàn bộ kế hoạch vốn ngân sách năm 2023, quản lý chặt chẽ, thúc đẩy tiến độ các dự án trọng điểm, tăng cường hoạt động của 6 Tổ công tác, giải quyết các khó khăn, vướng mắc ở cơ sở. Tập trung rà soát, thực hiện hiệu quả 03 Chương trình mục tiêu quốc gia, Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính và chuyển đổi số quốc gia; khắc phục tình trạng tranh thủ thực hiện quy hoạch đất nông nghiệp thành các khu công nghiệp lớn trước khi Luật Đất đai (sửa đổi) được Quốc hội thông qua; chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển sản xuất - kinh doanh, tạo công ăn việc làm, sinh kế cho người dân. Đẩy mạnh thực hiện các đột phá chiến lược về hoàn thiện thể chế, pháp luật; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và xây dựng đồng bộ kết cấu hạ tầng; đồng thời  ưu tiên giải quyết các khó khăn, vướng mắc thực tiễn đang đặt ra. Có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các loại thị trường, nhất là thị trường bất động sản. Chỉ đạo Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện có hiệu quả việc chăm lo đời sống nhân dân, giải quyết tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị y tế.

3. Về các vấn đề xã hội

Cử tri và Nhân dân đánh giá cao các chủ trương, chính sách mới ban hành về lĩnh vực giáo dục và đào tạo, như quyết định giữ ổn định mức thu học phí năm học 2022-2023; việc ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số của ngành Giáo dục trong việc tổ chức thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh và tiết kiệm xã hội… Đánh giá cao chính sách đổi mới quy định về mã số, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp và bổ nhiệm, xếp lương viên chức giảng dạy trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập… quản lý trang thiết bị y tế, làm căn cứ để các doanh nghiệp kinh doanh, sản xuất, cung ứng trang thiết bị y tế  để cung cấp trang thiết bị có chất lượng, đúng giá trị và sử dụng hiệu quả phục vụ công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân. Cử tri và Nhân dân đồng tình chính sách bảo hiểm xã hội đối với người lao động nghỉ trước tuổi; về an toàn thực phẩm; trật tự an toàn xã hội.

Cử tri và Nhân dân đánh giá ngành y tế đã tích cực chỉ đạo và tổ chức xây dựng, ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành thể chế pháp lý cho hoạt động khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe Nhân dân, như Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023 (có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2024) với nhiều giải pháp thiết thực như quy định về giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, tự chủ; về vay vốn, thuê, mượn thiết bị y tế...; Nghị quyết của Quốc hội cho phép tiếp tục sử dụng giấy đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc hết thời hạn hiệu lực trong giai đoạn từ 01/01/2023 đến 31/12/2024 được tiếp tục sử dụng từ ngày hết hiệu lực đến hết ngày 31/12/2024. Chính phủ đã khẩn trương ban hành nhiều văn bản để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của các cơ sở y tế .

Cử tri và Nhân dân đánh giá cao Chỉ thị của Ban Bí thư về việc tổ chức Tết Quý Mão năm 2023 và Chương trình số 79-CTr/TW ngày 10/12/2022 của Bộ Chính trị về hoạt động của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong dịp tết Nguyên đán Quý Mão năm 2023; hoạt động thăm hỏi, động viên Nhân dân ở 63 tỉnh, thành phố của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhân dịp Tết cổ truyền dân tộc và Xuân Quý Mão 2023; các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tham dự Chương trình Xuân Quê hương và các lễ hội truyền thống nổi bật như Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây của đồng bào Khmer, lễ hội Đền Hùng và Giỗ Tổ Hùng Vương năm 2023, Lễ xuất quân của Đoàn Thể thao Việt Nam dự SEA GAMES lần thứ 32 tổ chức tại Campuchia với kết quả rất đáng tự hào ở nhiều nội dung thi đấu… dành sự quan tâm đặc biệt để theo dõi, cổ vũ và ủng hộ, đánh giá rất cao ý chí, nghị lực phi thường và vui mừng với những thành tích xuất sắc của Đoàn Thể thao Việt Nam tại SEA GAMES lần này. Nhiều lễ hội truyền thống và hoạt động văn hóa, văn nghệ, được tổ chức, tạo nên bức tranh đặc sắc, ấn tượng trên cả nước.

Cử tri và Nhân dân bày tỏ sự đồng tình với về tăng cường công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ trong tình hình mới; biện pháp tăng cường bảo đảm trật tự an toàn giao thông; đồng tình biện pháp đo nồng độ cồn đối với người điều khiển phương tiện giao thông, giúp cho tai nạn giao thông giảm cả về số vụ, số người chết, số người bị thương so với cùng kỳ năm 2022. Đánh giá cao việc Chính phủ ban hành các văn bản về đẩy mạnh việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2023; yêu cầu các bộ, cơ quan, địa phương rà soát, sửa đổi hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh và đời sống của Nhân dân; yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương rà soát, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, nỗ lực phấn đấu cao nhất thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội đã đề ra; về việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác phòng cháy, chữa cháy; phê duyệt Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030”; ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở; về việc tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ nông sản; thực hiện 3 Chương trình mục tiêu quốc gia; chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU); về một số chính sách, giải pháp trọng tâm hỗ trợ doanh nghiệp chủ động thích ứng, phục hồi nhanh và phát triển bền vững đến năm 2025…

Song cử tri và Nhân dân vẫn còn băn khoăn, lo lắng về tình trạng thiếu giáo viên, thiếu trường lớp, như ở thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, cơ sở vật chất đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh và khó khăn trong việc triển khai thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới; việc thực hiện một chương trình giáo dục phổ thông nhưng có nhiều bộ sách giáo khoa khác nhau , gây khó khăn cho cả giáo viên, học sinh và phụ huynh. Lo lắng về tình trạng các vụ án ma túy ngày càng tinh vi, phức tạp và mức độ nghiêm trọng, xâm nhập cả vào trường học; một số mặt hàng thực phẩm không rõ nguồn gốc tại các siêu thị, chợ và các điểm buôn bán nhỏ lẻ, tự phát. Cử tri và Nhân dân băn khoăn, lo lắng về tình trạng ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm môi trường sống tăng cao … Cử tri và Nhân dân rất quan tâm lo lắng đến việc tuyển sinh đầu cấp, nhất là kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10, như trước đây chỉ tiêu tuyển sinh vào lớp 10 các trường THPT công lập tại Hà Nội khoảng 60 - 62% thì năm 2023 giảm còn gần 56%, điều này đã và đang gây áp lực rất lớn cho phụ huynh và học sinh. Cử tri và Nhân dân đề nghị các cơ quan liên quan nghiên cứu, xem xét lại việc quy hoạch trường lớp, tăng tỉ lệ học sinh vào trường THPT công lập; nếu vùng nội đô gặp khó khăn về quỹ đất thì có thể xem xét, xây trường ở xa hơn, đồng thời quy hoạch hạ tầng giao thông để học sinh THPT có thể đi học bằng xe buýt .

Cử tri và nhân dân lo lắng nhận thấy do những bất ổn của tình hình thế giới tác động vào nước ta, các đơn hàng bị cắt giảm cho nên lao động, việc làm và thu nhập của một bộ phận lao động rất khó khăn tiếp tục sụt giảm. Sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp không hiệu quả, thua lỗ, thu nhập của người lao động ở nhiều ngành, nghề giảm sút khá nghiêm trọng, đời sống của một bộ phận người dân chưa được ổn định sau đại dịch COVID-19. Cử tri và Nhân dân lo lắng nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài thì một số doanh nghiệp sẽ tiếp tục rời khỏi thị trường, đời sống của người lao động sẽ ngày càng khó khăn hơn.

Về quy mô lao động, việc làm tại nhiều địa phương trong cả nước vẫn còn mất cân đối lớn, thị trường lao động phục hồi chậm dẫn đến tình trạng một bộ phận người lao động gặp khó khăn do thiếu việc làm; tiềm năng về tài nguyên, đất đai, sức lao động chưa được tận dụng phát huy và khai thác hợp lý dẫn đến việc di chuyển nguồn lao động từ địa phương này đến địa phương khác còn ở mức cao, chi phí sức lao động lớn song hiệu quả lao động còn thấp và lãng phí. 

Cử tri và Nhân dân cũng lo lắng về tình trạng tội phạm lừa đảo ở nhiều lĩnh vực, như tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, tội phạm có yếu tố người nước ngoài sử dụng sim rác gọi điện, nhắn tin cho vay nặng lãi, đòi nợ kiểu xã hội đen; giả danh cơ quan nhà nước (như tòa án, viện kiểm sát, công an...), hoặc đơn vị cung cấp dịch vụ công (như ngân hàng, bảo hiểm, nhà mạng...) để lừa đảo; tình trạng tổ chức cá độ trên không gian mạng để lừa đảo chiếm đoạt số tiền rất lớn trong nhân dân; sử dụng mạng xã hội để quảng cáo, phát tán hình ảnh, phát ngôn thiếu văn hóa, nói xấu, xuyên tạc không đúng quy định..., gây ra nhiều hậu quả xấu cho xã hội.

Cử tri và Nhân dân băn khoăn, lo lắng về tình trạng lộ thông tin cá nhân; cơ sở dữ liệu công dân đã tích hợp nhưng khi thực hiện dịch vụ công và thủ tục hành chính nhất là ở xã, phường, thị trấn vẫn khó khăn, chưa đồng bộ, liên thông gây lãng phí thời gian, công sức, tài chính của Nhân dân và ngân sách Nhà nước; lo lắng về tình trạng bạo lực học đường, bạo hành trẻ em trong trường học và trong gia đình ngày càng phức tạp; tình hình trẻ em bị xâm hại tình dục, tai nạn thương tích, bạo lực học đường vẫn còn diễn ra ở nhiều địa phương; nhiều vụ việc suy đồi đạo đức xã hội… gây dư luận bức xúc trong xã hội. Tình trạng mất an toàn trong phòng cháy, chữa cháy. Cử tri và Nhân dân băn khoăn, lo lắng về tác động xấu về biến đối khí hậu, diễn biến bất thường của thời tiết. Nhất là nước biển dâng, xâm nhập mặn ở đồng bằng sông Cửu Long, hạn hạn ở miền Trung và các tỉnh Tây Nguyên…

Cử tri và Nhân dân rất băn khoăn, lo lắng có nơi bức xúc vì đã chi tiền mua nhà ở, đất ở của các dự án nhưng do nhiều nguyên nhân khác nhau, đến nay chưa nhận được nhà ở, đất ở mà chưa lấy lại được tiền đã đầu tư, nhiều người dân đầu tư vào trái phiếu, bảo hiểm, thẻ kỳ nghỉ...nay có thể gặp rủi ro, nhất là các hợp đồng mua nhà của các chủ đầu tư ở các khu đô thị; hợp đồng bảo hiểm, hợp đồng các thẻ kỳ nghỉ...vì những hợp đồng này đều được in sẵn, đã được cơ quan có trách nhiệm thẩm định, nhưng sau đó lại thêm điều khoản có lợi cho bên bán, cho chủ đầu tư, vì tin tưởng nên người dân không đọc kỹ hoặc đọc cũng không hiểu rõ, nên điều khoản bất lợi thường thuộc về bên mua, gây thiệt hại cả về vật chất và tinh thần cho người dân. Nhiều chủ đầu tư, lấy danh nghĩa tri ân cho người mua khi bán hàng, sau bán hàng, khi tổ chức vận hành cắt giảm, khai thác không đúng, thay đổi thiết kế, công năng, làm ảnh hưởng rất lớn đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của cư dân. Mặc dù đã được các cơ quan chức năng chỉ đạo, yêu cầu bảo đảm quyền lợi của người đầu tư nhưng cử tri và Nhân dân vẫn còn lo lắng chưa thực sự yên tâm.

Kiến nghị cơ quan có thẩm quyền tăng cường hơn nữa công tác quản lý nhà nước, có chế tài đủ mạnh để bảo vệ quyền lợi của người dân khi tham gia ký kết các hợp đồng mua bán bất động sản, hợp đồng bảo hiểm, thẻ kỳ nghỉ..., có biện pháp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người mua nhà ở các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị bị thu hồi dự án do chậm tiến độ đã kéo dài trong nhiều năm chưa được giải quyết (mà gần đây nhất là các dự án nhà ở của Tập đoàn Mường Thanh...). Cần công khai các dự án sử dụng đất để quá hạn chưa thực hiện đầu tư, đầu tư kéo dài, hiện tượng làm giả đưa thông tin không chính xác, xuyên tạc làm ảnh hưởng lũng loạn thị trường nhất là thị trường bất động sản. Nhiều diện tích đất để xây dựng trường học ở thành phố Hà Nội nhưng bị bỏ hoang nhiều năm, trong khi trẻ em thiếu trường, lớp học một cách nghiêm trọng. Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân còn nhiều vướng mắc, khó khăn, cấp vượt hạn mức, hiện tượng một mảnh đất cấp nhiều giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chuyển đổi sai mục đích, hiện tượng một số địa phương đang tranh thủ trước khi Luật Đất đai (sửa đổi) được Quốc hội thông qua thực hiện quy hoạch các dự án, có dự án được quy hoạch với diện  tích đất nông nghiệp chuyển quy hoạch thành khu công nghiệp rất lớn, cần có giải pháp căn cơ để quản lý chặt chẽ, hạn chế các tiêu cực xảy ra trong công tác này.

Cử tri và Nhân dân bày tỏ bức xúc về tình trạng chủ đầu tư, ban quản lý vận hành tòa nhà không thực hiện bàn giao hồ sơ pháp lý cho ban quản trị theo quy định của pháp luật trong nhiều năm, quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của cư dân bị ảnh hưởng rất nghiêm trọng nhưng chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét, giải quyết, nhất là ở các thành phố lớn như Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, như tại Tập đoàn Vingroup có tình trạng Công ty Cổ phần Vinhomes đã gần 10 năm không bàn giao, bàn giao không đầy đủ hoặc bàn giao không đúng thời hạn hồ sơ nhà chung cư cho Ban Quản trị nhà chung cư ; tự ý chuyển đổi công năng, mục đích sử dụng phần sở hữu chung, sử dụng chung hoặc tự ý chuyển đổi công năng, mục đích sử dụng phần diện tích không phải để ở trong nhà chung cư có mục đích hỗn hợp được quy định tại điểm a khoản 4, Điều 67 Nghị định số 16/2022/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng (lắp đặt các trạm sạc điện xe ô tô tại khu đô thị); không phân định và bàn giao dứt điểm chỗ để xe cho cư dân theo quy định pháp luật. Mặt khác, hiện nay Công ty cổ phần Vinhomes đang kinh doanh trên phần diện tích thuộc sở hữu của cư dân nhưng không cung cấp, không minh bạch thu, chi trong việc vận hành hầm gửi xe như đối với việc vận hành nhà chung cư là không đúng quy định pháp luật và nhiều vấn đề khác… Đề nghị tổ chức thanh tra, kiểm tra toàn diện công tác quy hoạch xây dựng, quá trình tổ chức bàn giao hồ sơ pháp lý, tổ chức vận hành đối với Tập đoàn Vingroup ở khu đô thị Time City, Park Hill, Park Hill Premium và T18 để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của cư dân.

Cử tri và Nhân dân kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương chỉ đạo quyết liệt, có giải pháp kịp thời để giải quyết, khắc phục các vấn đề xã hội nêu trên như đã xử lý, giải quyết hàng loạt vấn đề nóng về tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với tín dụng, thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bất động sản; khắc phục tình trạng ách tắc trong hoạt động đăng kiểm phương tiện giao thông ; giảm mặt bằng lãi suất cho vay, tăng khả năng tiếp cận vốn của người dân, doanh nghiệp, vấn đề hoàn thuế giá trị gia tăng…

Cử tri và Nhân dân kiến nghị các ban, ngành, cơ quan báo chí, truyền thông đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức pháp luật cho người dân; thường xuyên thông báo về phương thức, thủ đoạn của tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng internet để Nhân dân cảnh giác, chủ động phòng ngừa, tích cực tố giác tội phạm. Bộ Thông tin và Truyền thông cần có các biện pháp ngăn chặn kịp thời hơn nữa; Bộ Công an cần theo dõi điều tra xử lý, nghiệm minh, Bộ Công Thương và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam rà soát phát hiện và khắc phục những sơ hở, thiếu sót trong các quy định ở những lĩnh vực thường xảy ra tội phạm lừa đảo. Triển khai các biện pháp nghiệp vụ, tăng cường công tác nắm tình hình, quản lý chặt chẽ các đối tượng biểu hiện có hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng internet; chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương tổ chức điều tra, xác minh kịp thời, đấu tranh, xử lý nghiêm đối với tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng internet theo quy định của pháp luật.

Cử tri và Nhân dân đề nghị các cấp, các ngành tiếp tục đẩy mạnh thực hành tiết kiệm, chống lãng phí ngân sách và tài sản công, nhất là đối với việc tổ chức các ngày kỷ niệm, ngày thành lập cơ quan, tổ chức, địa phương, khai trương, động thổ, cắt băng khánh thành các công trình của Nhà nước, tổ chức các cuộc lễ, ngày hội… có tính phô trương, hình thức, không phù hợp với bối cảnh kinh tế và đời sống Nhân dân còn nhiều khó khăn, Nhà nước đang phải thực hiện nhiều biện pháp để thắt chặt và tiết kiệm chi tiêu công.

4. Về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực

Cử tri và Nhân dân bày tỏ tin tưởng vào quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, gần đây nhất là quan điểm của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng ban Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tại cuộc tiếp xúc cử tri thành phố Hà Nội ngày 13/5/2023. Đảng ta có nhiều nghị quyết, quy chế, quy định đúng đắn, chặt chẽ về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng nói chung và đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực nói riêng, gần đây Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã ban hành Hướng dẫn số 25-HD/BCĐTW ngày 01/8/2022 về một số nội dung công tác phòng, chống tiêu cực; sự thống nhất cao trong Đảng và sự đồng thuận trong xã hội; sự chỉ đạo quyết liệt của Ban Chỉ đạo, đặc biệt là đồng chí Tổng Bí thư, Trưởng ban Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; sự vào cuộc của các cơ quan chức năng… Qua đó, công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đạt nhiều kết quả cụ thể, rõ rệt; nhiều vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp đã được xử lý rất kiên quyết, nghiêm minh, theo đúng tinh thần không có vùng cấm, không có ngoại lệ, cả hệ thống chính trị vào cuộc - tiền hô hậu ủng, trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt... Các cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử đã khẩn trương hơn trong điều tra, truy tố, xét xử các vụ án liên quan đến Công ty Việt Á, Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao, Công ty AIC, sai phạm trong phát hành trái phiếu của một số tập đoàn FLC, Vạn Thịnh Phát, Tân Hoàng Minh… Cục Đăng kiểm Việt Nam và các trung tâm đăng kiểm xe cơ giới...

Cử tri và Nhân dân vui mừng nhận thấy qua hơn 10 năm thực hiện Chiến lược quốc gia phòng chống tham nhũng và Công ước Liên hợp quốc về chống tham nhũng, Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, tạo dấu ấn rõ nét trong công tác phòng, chống tham nhũng, từ đó, tham nhũng từng bước được kiềm chế, ngăn chặn và có mặt thuyên giảm. Đặc biệt là các giải pháp phòng ngừa, phát hiện, xử lý tham nhũng được thực hiện đồng bộ với quyết tâm chính trị ngày càng cao, hành động mạnh mẽ, “không dừng”, “không nghỉ”, không có ngoại lệ, không có vùng cấm. Cộng đồng quốc tế đánh giá cao hiệu quả phòng, chống tham nhũng của Việt Nam, cụ thể năm 2022, Việt Nam đạt 42/100 điểm, đứng thứ 77/180, tăng 10 bậc trên bảng xếp hạng của Tổ chức Minh bạch quốc tế.

Cử tri và Nhân dân bày tỏ sự thống nhất cao đối với quan điểm nhân văn, nhân đạo của Đảng ta trong xử lý cán bộ, đảng viên có vi phạm, khuyết điểm, thể hiện tại Thông báo kết luận số 20-TB/TW ngày 08/9/2022 của Bộ Chính trị về chủ trương bố trí công tác đối với cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý sau khi bị kỷ luật: việc miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ; khuyến khích cán bộ bị kỷ luật cảnh cáo hoặc khiển trách mà năng lực hạn chế, uy tín giảm sút tự nguyện xin từ chức; kịp thời thay thế những cán bộ bị kỷ luật, năng lực hạn chế, uy tín giảm sút mà không chờ hết nhiệm kỳ, hết thời hạn bổ nhiệm, thực hiện phương châm “có vào, có ra, có lên, có xuống” trong công tác cán bộ, đồng thời tạo điều kiện cho cán bộ bị kỷ luật có cơ hội sửa chữa, khắc phục khuyết điểm, tiếp tục phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện; góp phần tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với Đảng và chế độ. Cử tri và Nhân dân cho rằng đây thực sự là những quy định nhân văn, nhân đạo đối với những người vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước; đồng thời mở ra cơ hội, tạo động lực cho cán bộ khắc phục sửa chữa khuyết điểm; tự tin phấn đấu rèn luyện với tinh thần dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách và quyết liệt trong hành động vì lợi ích chung.

Bên cạnh đó, cử tri và Nhân dân cũng bày tỏ sự quan tâm, lo lắng về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở nhiều địa phương vẫn chậm chuyển biến... Cử tri và Nhân dân mong muốn cần làm rõ nguyên nhân khách quan và chủ quan dẫn đến tình trạng “dưới lạnh”, vẫn tiếp tục phát hiện nhiều vụ việc tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng trên một số lĩnh vực, như trong quản lý đất đai, đấu thầu, chứng khoán, phát hành trái phiếu doanh nghiệp, hoạt động ngân hàng, đăng kiểm…; công tác thu hồi tài sản mặc dù tăng cao so với các năm trước, nhưng giá trị tài sản phải thu hồi còn tồn đọng lớn . Một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức làm việc cầm chừng, né tránh, không dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách và quyết liệt trong hành động vì lợi ích chung, gây cản trở, làm chậm sự phát triển của đất nước. Đây cũng là biểu hiện của 19 hành vi tiêu cực trong Hướng dẫn số 25-HD/BCĐTW, cần kiên quyết xử lý theo quan điểm chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực.

Cử tri và Nhân dân mong muốn Đảng và Nhà nước tiếp tục triển khai quyết liệt công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực  cùng với việc tiếp tục xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế, pháp luật vì quy định của pháp luật trên một số lĩnh vực còn sơ hở, bất cập, chậm được sửa đổi, bổ sung, nhất là trên lĩnh vực đất đai, đấu giá, đấu thầu, định giá, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp…; đồng thời tổ chức thực hiện có hiệu quả các quy định của Đảng, Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực nhưng phải bảo vệ được những cán bộ, đảng viên dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung theo tinh thần Kết luận số 14-KL/TW ngày 22/9/2021 của Bộ Chính trị để tạo khung khổ pháp lý trong triển khai thực hiện. Cấp ủy ở địa phương, cơ sở phải cụ thể hóa thành cơ chế, quy định phù hợp với tình hình địa phương để khuyến khích, bảo vệ cán bộ, đảng viên dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đương đầu với khó khăn, thử thách và quyết liệt trong hành động vì lợi ích chung.

Cử tri và Nhân dân mong muốn cần tiếp tục thực hiện một cách quyết liệt, kiên trì, đồng bộ các những giải pháp, có cơ chế thưởng phạt phân minh. Ban Chỉ đạo cấp tỉnh tập trung chỉ đạo các cơ quan chức năng ở địa phương tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án; chỉ đạo xử lý dứt điểm những vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực đã đưa vào diện theo dõi, chỉ đạo; kiên quyết khắc phục tệ “tham nhũng vặt”; xử lý nghiêm minh, đồng bộ giữa kỷ luật đảng với xử lý kỷ luật hành chính và xử lý hình sự đối với các hành vi tham nhũng, tiêu cực theo đúng nguyên tắc. Có cơ chế để không thể, không cần, không muốn, không dám tham nhũng, tiêu cực…

5. Về chính sách dân tộc, tôn giáo, người Việt Nam ở nước ngoài và công tác đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại Nhân dân

Cử tri và Nhân dân quan tâm và đồng tình, ủng hộ những chính sách, văn bản mới ban hành về chính sách dân tộc, về thực hiện bước đầu có hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia vùng đồng bào dân tộc… Nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, sự vào cuộc mạnh mẽ của các cấp, các ngành và sự nỗ lực cố gắng của đồng bào các dân tộc trong việc triển khai thực hiện đồng bộ các chính sách dân tộc, chính sách an sinh xã hội nên đời sống của đồng bào các dân tộc thiểu số nhìn chung ổn định và ngày càng được cải thiện. An sinh xã hội cơ bản được bảo đảm. Đồng bào rất quan tâm, ủng hộ việc Đảng và Nhà nước chỉ đạo sửa đổi, bổ sung các chính sách mới về đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản, Chương trình phát triển nhà ở xã hội…

Bên cạnh đó, đồng bào cử tri bày tỏ sự băn khoăn, lo lắng về kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số ở nước ta phát triển còn chậm, kết cấu hạ tầng cơ sở còn nhiều bất cập, khó khăn; về sự phân hóa thu nhập, chênh lệch giàu - nghèo giữa miền núi và miền xuôi, giữa các vùng miền núi, vùng đồng bào dân tộc; về việc bản sắc văn hóa truyền thống của một số cộng đồng dân tộc thiểu số đang đứng trước thử thách gay gắt trong quá trình phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Một số chính sách dân tộc qua quá trình thực hiện đang bộc lộ những bất cập trên các mặt như thiếu đồng bộ, thiếu nguồn lực để thực hiện, dàn trải... cần phải có sự điều chỉnh cho phù hợp. Tỷ lệ người lao động qua đào tạo trong các dân tộc thiểu số còn thấp, đa số người dân ở vùng dân tộc thiểu số vẫn duy trì tập quán, thói quen sản xuất nhỏ, tự sản tự tiêu; việc ứng dụng, chuyển giao kỹ thuật, công nghệ còn hạn chế, kỹ năng và tác phong lao động ở nhiều vùng dân tộc thiểu số còn lạc hậu. Trình độ dân trí và học vấn thấp là nguyên nhân căn bản làm cho các vùng dân tộc thiếu số kéo dài sự trì trệ và kìm hãm sức phát triển kinh tế hàng hóa, năng suất lao động và thu nhập thấp; năng lực hấp thụ các nguồn lực giúp đỡ từ bên ngoài vào các vùng dân tộc thiểu số còn hạn chế. Một số dân tộc thiểu số có số lượng cán bộ trong hệ thống chính trị ở các cấp, các ngành chưa tương xứng với tỷ lệ dân số của dân tộc, của đất nước, của địa phương. Số người dân tộc thiểu số gốc địa phương tham gia vào cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội đang có xu hướng giảm. Quá trình hội nhập quốc tế và những diễn biến của tình hình thế giới cũng có những tác động lớn đến việc thực hiện chính sách dân tộc ở nước ta.

Cử tri và Nhân dân cho rằng công tác tôn giáo được Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm, ban hành và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về công tác tôn giáo để giải quyết nhiều vấn đề mà thực tiễn công tác tín ngưỡng, tôn giáo đòi hỏi, như điều kiện để tổ chức được cấp chứng nhận đăng ký hoạt động tôn giáo; điều kiện công nhận tổ chức tôn giáo; thành lập, chia, tách, sáp nhập, hợp nhất tổ chức tôn giáo trực thuộc; thành lập cơ sở đào tạo tôn giáo; quy định rõ trình tự, thủ tục, thẩm quyền, nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã, phường, thị trấn trong việc giải quyết kiến nghị của cá nhân, tổ chức tôn giáo, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, hạn chế và loại bỏ sự nhũng nhiễu, chậm trễ, tắc trách của công chức trong việc thực thi công vụ, tạo hành lang pháp lý, ổn định, thuận lợi cho các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người ngày càng tốt hơn. Đó là nguyên tắc nhất quán xuyên suốt của Đảng, Nhà nước Việt Nam, vì cuộc sống tinh thần của hàng triệu tín đồ các tôn giáo, thể hiện đầy đủ bản chất Nhà nước dân chủ, pháp quyền. Cử tri và Nhân dân đánh giá cao sự kiện Bộ Thông tin và Truyền thông cùng với Ban Tôn giáo Chính phủ ra mắt Sách trắng “Tôn giáo và chính sách tôn giáo ở Việt Nam”.

Cử tri và Nhân dân vui mừng, tự hào về kết quả hoạt động đối ngoại của Đảng và Nhà nước, nhất là chuyến thăm và làm việc của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng cử tri và Nhân dân. Đồng chí Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội, Thường trực Ban Bí thư và các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã cố nhiều chuyến thăm, làm việc, điện đàm với các nước, các tổ chức quốc tế…. trao đổi những nội dung các bên cùng quan tâm, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của nước ta trên trường quốc tế.

Bên cạnh đó, cử tri và Nhân dân còn băn khoăn, lo lắng về việc triển khai chính sách mới, văn bản mới ban hành về công tác dân tộc, công tác tôn giáo, người Việt Nam ở nước ngoài và công tác đối ngoại của các cơ quan và cấp có thẩm quyền có lúc, có nơi còn chậm; về việc chuẩn bị các điều kiện chính trị, kinh tế, xã hội để đảm bảo hiệu quả triển khai chính sách mới, văn bản mới ban hành về công tác dân tộc, công tác tôn giáo, người Việt Nam ở nước ngoài và công tác đối ngoại; về tác động không tích cực của tình hình trong nước và quốc tế đến chính sách dân tộc, tôn giáo, người Việt Nam ở nước ngoài và công tác đối ngoại.

Cử tri và Nhân dân mong muốn Đảng và Nhà nước có giải pháp đồng bộ, hiệu quả để khắc phục những khó khăn trong thực hiện chính sách dân tộc, tôn giáo, người Việt Nam ở nước ngoài và công tác đối ngoại. Mong muốn Đảng, Quốc hội, Chính phủ và các bộ ngành tiếp tục quan tâm triển khai đồng bộ chính sách đối với đồng bào dân tộc thiểu số. Cần tiếp tục quan tâm thăm hỏi, động viên, chúc mừng các tổ chức tôn giáo nhân các dịp lễ trọng, quan tâm tạo điều kiện cho đồng bào dân tộc, tôn giáo đón các dịp lễ hội vui tươi, an toàn, tiết kiệm. Kiến nghị chính quyền các cấp tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo; tiếp tục phát huy vai trò của đồng bào ta ở nước ngoài để xây dựng quê hương, đất nước, không để các thế lực thù địch lợi dụng tinh thần yêu nước của đồng bào để chia rẽ khối đoàn kết toàn dân tộc.

II. KIẾN NGHỊ CỦA ĐOÀN CHỦ TỊCH ỦY BAN TRUNG ƯƠNG MẶT TRẬN TỔ QUỐC VIỆT NAM

1. Về ý kiến chung

Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam bày tỏ sự tin tưởng sâu sắc vào vai trò lãnh đạo của Đảng, sự đổi mới trong công tác lập pháp, giám sát, quyết định những vấn đề quan trọng của Quốc hội; hoạt động tích cực của Chủ tịch nước; sự điều hành linh hoạt, hiệu quả của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; sự vào cuộc của các cấp, các ngành, sự ủng hộ của cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân…Đất nước ta tiếp tục đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện trong bối cảnh kinh tế thế giới rất khó khăn, đầy biến động, phức tạp, khó đoán định. Niềm tin của cử tri và Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ngày càng được nâng lên. Trong lúc khó khăn, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, truyền thống văn hóa tốt đẹp, trí thông minh sáng tạo của dân tộc Việt Nam được phát huy mạnh mẽ.

2. Về các kiến nghị

Tại Kỳ họp này, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trân trọng kiến nghị với Đảng và Nhà nước quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết 05 nội dung cụ thể sau:

(1) Kiến nghị với Đảng và Nhà nước chỉ đạo nghiên cứu, có các chính sách, giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn và sớm phục hồi sản xuất cho doanh nghiệp, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định việc làm và thu nhập của Nhân dân, nhất là ở vùng nông thôn, miền núi, người lao động mất việc, giãn việc ở các khu công nghiệp; có các giải pháp phù hợp, khả thi, vừa bảo đảm được sự ổn định để phát triển đất nước, vừa bảo đảm quyền lợi của người dân đã đầu tư vào bất động sản, trái phiếu, bảo hiểm. Tăng cường hơn nữa công tác quản lý nhà nước, có chế tài đủ mạnh để bảo vệ quyền lợi của người dân khi tham gia ký kết các hợp đồng mua bán bất động sản, hợp đồng bảo hiểm... Những hợp đồng này được in sẵn, đã được cơ quan có trách nhiệm thẩm định, vì tin tưởng nên người dân không đọc kỹ hoặc đọc cũng không hiểu rõ, nên điều khoản bất lợi thường thuộc về bên mua, gây thiệt hại cả về vật chất và tinh thần cho người dân.

(2) Kiến nghị với Đảng và Nhà nước chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu kỹ ý kiến góp ý của cử tri và Nhân dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi). Những nội dung không tiếp thu được, cơ quan soạn thảo có phản hồi lại để cơ quan phản biện được rõ vì những luật này có nhiều nội dung liên quan trực tiếp đến trách nhiệm, quyền lợi của người dân.

(3) Kiến nghị với Đảng và Nhà nước chỉ đạo các cơ quan chức năng nghiên cứu, ban hành văn bản quy phạm pháp luật để phòng chống, khắc phục tình trạng một số cán bộ, công chức, viên chức, người có thẩm quyền đùn đẩy, né tránh, sợ trách nhiệm, trì trệ, giải quyết công việc không hiệu quả, ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và cuộc sống của nhân dân. Đó cũng là biểu hiện tiêu cực.

Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ủng hộ mạnh mẽ Đảng và Nhà nước đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực vì phòng, chống tham nhũng, tiêu cực sẽ làm cho xã hội tốt đẹp thêm, mọi thứ tốt lên, chứ không thể đổ lỗi vì sợ, không dám làm.

(4) Cùng với việc đẩy mạnh phục hồi phát triển kinh tế, kiến nghị với Đảng, Nhà nước quan tâm đầu tư thêm để phát triển các lĩnh vực văn hóa, xã hội. Nhiều cử tri và Nhân dân mong muốn có được chương trình mục tiêu quốc gia chấn hưng văn hóa để xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ tổ quốc.

(5) Cử tri và Nhân dân mong muốn Đảng và Nhà nước tiếp tục quan tâm chỉ đạo thực hiện tốt công tác phòng chống dịch bệnh COVID -19 và các bệnh dịch khác; bảo vệ sức khỏe của người dân, an toàn để phục hồi phát triển kinh tế, xã hội.

Trên đây là ý kiến, kiến nghị của cử tri, Nhân dân cả nước và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam gửi đến Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV. Trân trọng đề nghị Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền quan tâm giải quyết, thông báo kết quả giải quyết đến Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam để thông tin đến các tổ chức thành viên, cử tri, Nhân dân biết, giám sát.